تعیین ارزش رجحانی گونه‌های مورد چرای گوسفند نژاد مغانی با روش شاخص انتخاب گونه در مرتع یایپاق اردبیل

بررسی ارزش رجحانی گیاهان می تواند مرتعدار را در ارائه راهکارهای مدیریتی جهت مکان‌یابی علوفه برای دام‌ها، انتخاب مناسب دام، متناسب با نوع علوفه موجود در مرتع و تعیین شایستگی مرتع یاری دهد. هدف این تحقیق بررسی و تعیین ارزش رجحانی گونه‏های مرتعی برای گوسفند نژاد مغانی در مراتع کوهستانی سبلان اردبیل است. به همین منظور برای تعیین ارزش رجحانی گونه‌های مرتعی از فرمول شاخص انتخاب گونه‌ها استفاده شد. شاخص انتخاب هر گونه نسبتی است که در آن با توجه به میزان مصرف هر گونه و میزان علوفه موجود در مرتع برآورد می‌شود. اطلاعات مورد نیاز در 3 ماه فصل چرا و به مدت 4 سال (86-89) جمع آوری شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب ارزش رجحانی گونه‌ها نشان داد که اثر مربوط به عوامل سال و اثرات متقابل ‌سال، ماه، گونه در سطح 1 درصد معنی دار است. اثر گونه بر ارزش رجحانی و انتخاب گونه توسط دام معنی‌دار نشد. ولی با توجه به متوسط شاخص رجحان گونه‌ها، گونه Alopecurus textilis و Poa trivialis به‌ترتیب با 05/1 و 79/0، بیشترین و کمترین شاخص رجحان را در بین گونه‌های مورد مطالعه داشتند. مقایسه میانگین ارزش رجحانی گونه‌ها به روش دانکن نیز حاکی از اختلاف معنی دار بین سال 86 و 3 سال دیگر دارد به‌طوریکه سال 86 با شاخص 73/0، کمترین و سال 88 با شاخص 06/1، بیشترین ارزش رجحان را دارا بودند. به‌طور کلی بر اساس نتایج این مطالعه می‌توان بیان کرد که عوامل گیاهی به‌طور مستقیم و زمان چرای دام به‌طور غیرمستقیم از طریق تأثیر بر خصوصیات گیاه و همچنین تاثیر بر رفتار چرایی دام‌ها در ارزش رجحانی گونه‌های مختلف نقش دارند.